معماي گورستان هاي معلق

قراردادن مرده ها در تابوت هاي معلق يکي از عجيب ترين شيوه هاي خاکسپاري مردگان دراندونزي، چين و ساگاداست

توريست هايي که به منطقه تاناتوراجا در اندونزي سفرمي کنند با يک گورستان عجيب مواجه مي شوند؛ گورستاني که در آن تابوت ها به صورتمعلق بر ديواره هاي سنگي قرار داده شده اند! تابوت هاي معلقي که به عقيده باستانشناسان راز بزرگي را با خودشان حمل مي کنند و هنوز کسي به معماي اين راز پي نبردهاست. اما شايعات و افسانه هاي زيادي درباره اين روش تدفين بر سر زبان هاست؛ افسانههايي که از گذشته هاي دور دهان به دهان گشته اند و به امروز رسيده اند؛ از خوش يمنبودن قرار دادن تابوت در ارتفاع گرفته تا پنهان کردن گنج همراه مرده ها.
مردممنطقه تانا توراجا آداب و رسوم خاصي براي دفن کردن مرده هايشان دارند. در اين منطقهاعتقاد عجيبي بين مردم وجود دارد، آنها جمله معروفي هم دارند؛ «من زندگي مي کنم تابميرم!» اين جمله عجيب معناي ويژه اي هم دارد. مردم تاناتوراجا معتقدند که مرگمهمترين مرحله زندگي است چون بعد از آن، آنها وارد «دنياي پويا» مي شوند. اگر ازيکي از آنها بپرسي که دنياي پويا کجاست و چطوري است، توضيحات جالبي درباره آن ميدهند. «پويا» جايي است که در بيشتر نقاط دنيا به آن بهشت مي گويند. به همين دليلآنها براي افرادي که رهسپار دنياي پويا مي شوند اهميت فوق العاده اي قائل هستند. مردم تاناتوراجا جنازه هيشان را با لباس کامل و مرتب به همراه وسايل کامل يک زندگيرهسپار سفر «پويا» مي کنند. شايد به همين دليل است که آنها را در مکان بلند و درتابوت هاي عجيب آويزان مي کنند تا به سلامت وارد دنياي پويا يا بهشت شوند. در اينمنطقه براي تدفين بچه ها هم روش خاصي دارند، آنها تابوت افرادي را که در سن و سالکودکي از دنيا مي روند، روي درخت ها به صورت معلق آويزان مي کنند. البته به نظرميرسد اين يک رسم خيلي هم قديمي نيست و نياکان آنها در گذشته از روش هاي ديگري برايتدفين استفاده مي کردند چون در يکي از ديواره هاي سنگي و بلند اين شهر، قبرهاييديده مي شود که رويشان باز است و اجساد مردگان هنوز داخل آنها ديده ميشود.
ساگادا

در غارها و ديگر مناطق صخره اي شهرهاي ديگر هم مي توان اينگورستان هاي عجيب باتابوت هاي معلق را ديد؛ البته تابوت هاي آنها بسيار بزرگ تر وپرزرق و برق تر از ديگر نقاط است و بيشتر شبيه قايقي است که روي آن پوشيده شده است؛قايقي که بايد به سفر دور و دراز برود!
مردم منطقه ساگادا از همين روش عجيب برايدفن مرده هايشان استفاده مي کنند. آنها تشريفات مذهبي خاصي براي خاکسپاري دارند؛رويتابوت هاي آنها کنده کاري هاي قديمي به چشم مي خورد. بيشتر اين کنده کاري ها درديواره بيروني تابوت ها ديده مي شود. در فرهنگ مردم ساگادا، اگر يک نفر بيش ازاندازه ضعيف و بيمار شود بقيه به سادگي مرگ او را مي پذيرند. به اين ترتيب مقدماتمرگ قبل از اينکه واقعا کسي بميرد حاضر مي شود. اينجاست که خيلي ها دست به کارساختن تابوت مي شوند.بعد از مرگ، متوفي داخل تابوت ويژه اي که برايش ساخته شده،گذاشته مي شود. بعد از اين مراسم آنها تابوت را به غارهاي آن منطقه مي برند که شهرتزيادي هم دارند. مراسم تدفين هم در همين غارها يا در پاي ديواره هاي بلند صخره ايانجام مي شود. البته در ساگادا خبري از خاکسپاري واقعي نيست.مردم اين منطقه به جاياين کار تابوت مرده هايشان را از ديوار غار يا صخره هاي بلند آويزان مي کنند. نکتهجالب اينجاست که حتي اينجا هم گورستان هاي خانوادگي ديده مي شود، يعني تابوت فرد درگذشته را در نزديکي خانواده و نياکانش به ديوار آويزان مي کنند. مردم منطقه ساگاداحدود 2 هزار سال است که از اين رسم قديمي براي تدفين استفاده مي کنند. در اين منطقهديوارهايي پيدا مي شود که تابوت ها يا بقاياي 2 هزار ساله آنها را روي خودش نگهداشته است، البته بيشتر تابوت ها با گذشت زمان بر اثر تغييرات آب و هوايي از بين ميروند و روي زمين مي افتند. به اين ترتيب جا براي آويزان کردن تابوت هاي جديد رويديوار باز مي شود. بيشتر جاهايي که در آنها اين طور مراسم تدفين برگزار مي شود صعبالعبور بوده و دور از دسترس هستند. البته اين مسئله به اين خاطر است که مطابق رسوماين تابوت ها بايد از دسترس انسان ها و حيوانات خارج باشند. هيچ وقت هم نبايد زيرآنها قدم زد. بنابراين توريست هاي علاقه مندي که مي خواهند آنها را ببينند ازدوربين هاي دوچشمي يا لنزهاي تله براي اين کار استفاده مي کنند. محلي هاي اين منطقهبراي منع کردن بقيه از قدم زدن زير اين تابوت ها بهانه هاي زيادي مي آورند؛ يکي ازآنها پوسيده بودن تابوت هاست و اينکه هر لحظه امکان دارد روي سر افرادي که از پايينمشغول تماشاي آنها هستند سقوط کنند.
مرگ آرام

کشور بزرگ چين هم يکي ازسرزمين هاي ديگري است که در آن گورستان هاي عجيب و قريبي مثل ساگادا ديده مي شود. البته آثار تابوت هاي پيدا شده در اين کشور خيلي قديمي تر هستند. اين تابوت هايآويزان اولين بار در کوهستان «وويي» پيدا شدند.قدمت اين تابوت هاي معلق به هزار سالقبل از ميلاد مي رسد. اين گوهستان در جنوب غربي چين و در ايالت سيچوان قرار دارد. در آن زمان سلسله «ژوو» بر اين منطقه حکمراني مي کرد.
نشانه هاي موجود حاکي ازآن است که آخرين بار در همان دوران از اين روش براي دفن کردن مرده ها استفاده شدهاست. طبق اسناد تاريخي مردم قوم «بو» که در اين منطقه زندگي مي کردند اعتقاد داشتندکه آويزان کردن تابوت ها در يک مکان بلند باعث خوشبختي روح او و بازماندگانش ميشود. درست به همين دليل، هر چقدر که يک تابوت را در مکان بالاتري آويزان مي کردند،به نظرشان خوش يمن تر بود. شايد جنگ هاي زياد سلسله ژوو در اين منطقه باعث شده بودکه مردم اين منطقه آرزوي يک زندگي آرام و سرشار از صلح را بعد از مرگشان داشتهباشند و تابوت هايشان را جايي آويزان کنند که در دسترس کسي نباشد. آنها ارتفاع بلندصخره ها را براي آويزان کردن انتخاب مي کردند چون اعتقاد داشتند آنجا مکاني زيبا،آرام و متبرک است. اما در چين قبايل ديگري هم بودند که از اين رسم براي دفن مردگاناستفاده مي کردند. مردم «گويو» هم که همين رسم را داشتند براي اجساد احترام زياديقائل بودند به همين دليل بلندترين مکان را انتخاب مي کردند تا مرده هايشان از دسترسبقيه دور باشند.
البته در سال 2003 هم چند تابوت معلق در يک غار پيدا شدند. برخلاف مردم «گويو» يا «بو» اين غار در يکي از مناطق مرکزي چين قرار داشت. داخلتابوت هاي اجسادي قرار داشتند که به نظر مي رسيد تاريخ مرگشان به 475 سال قبل ازميلاد مسيح برسد. با پيدا شدن اين تابوت ها در حقيقت يک تمدن منقرض شده کشف شد کهبنا بر شواهد بر اثر طغيان رودخانه يانگ از بين رفته بودند. اجساد داخل تابوت هالباس ابريشمي به تن داشتند و با چوب هاي بامبو به طور کامل پوشيده شده بودند. همچنين در اين تابوت ها اشيايي از مراسم تدفين پيدا شده؛ وسايلي مثل ظروف برنزي. بهنظر مي رسد از اين ظرف ها براي نگهداري غذا استفاده مي شده. همچنين شمشير و کاردياز جنس برنز به همراه يکي از جسدها پيدا شده است. کماني از جنس درخت بامبو به همراهتيردان هم در کنار اين جسد بوده است. باستان شناسان با توجه به اين شواهد به ايننتيجه رسيدند اين جسد متعلق به يکي از شاهزاده هاي قوم «بو» است. با پيدا شدن ايناجساد داخل اين تابوت ها، يک نظريه جديد هم در مورد گورستان هاي معلق بيشتر از آنکهيک رسم باشند، روشي قديمي براي پنهان نگاه داشتن جسد افراد مهم بوده و بعد در بعضيمناطق به صورت رسم درآمده اند.
يک پلکان چوبي

با تمام اين تفاسير روشي کهبه کمک آن مردم دوران باستان تابوت هايشان را بر فراز صخره ها معلق نگه مي داشتندتا مدت ها باعث به وجود آمدن بحث داغ و شديدي بين باستان شناسان باتجربه شده است. عده اي معتقدند که اين تابوت ها به وسيله طناب از بالاي کوي به طرف پايين آويزانشده اند. اما تعداد ديگري از کارشناسان هم مي گويند که اين تابوت ها به وسيله ميخهاي چوبي اي که در صخره ها فرو رفته به آنها محکم شده اند و به همين دليل به پاييننمي افتند. اما بيشتر آنها پلکان هاي صخره اي را جواب اين سوال مي دانند. «سوئي چن» کارشناس و مسئول موزه «يبين» چين که راه هاي زيادي را براي حل اين مساله آزمايشکرده مي گويد: «آنها از نردبان يا رمپ هايي استفاده مي کردند تا زحمت حمل و نقلتابوت ها به بالاي صخره را کمتر کنند، چون هنوز هم ميخ هاي چوبي اي ديده مي شوند کهتابوت ها را روي صخره ها نگه داشته اند. سوراخ هايي هم در صخره ها وجود دارد کهممکن است محل قرار گرفتن پله يک نردبان چوبي به بالاي صخره ها باشد». نظريه اينکارشناس جواب مناسبي براي آن عده از باستان شناس هاست که معتقدند طناب هاي محکمي ازبالا اين تابوت ها را نگه داشته اند. با اين حال راز تابوت هاي آويزان مردم گويوهنوز حل نشده، اين وسط خيلي ها هم معتقدند که داخل اين تابوت ها گنج هاي بزرگي استو به همين دليل کسي نمي تواند به آنها برسد. حتي از سوي يک موسسه تحقيقاتي، يکجايزه 35 هزار دلاري براي کسي که بتواند توضيح قانع کننده اي در اين باره ارائه کنددر نظر گرفته شده اما هنوز کسي برنده اين جايزه نشده است. تحقيقات نشان مي دهد کهدر سال هاي پاياني قرن نوزدهم در اين منطقه بيشتر از 280 تابوت روي کوه آويزان بودهاند که به مرور زمان افتاده يا شکسته اند؛ حتي در ده سال اخير اين سقوط ها ادامهدارد و بيشتر از ده عدد آنها روي زمين افتاده و شکسته اند.